weten veel van de geschiedenis van hun omgeving.
Maar over de nederzetting vlakbij de oude burcht
van Haarlem is weinig op papier teruggevonden.
Op deze website wordt Tetterode van alle kanten belicht,
zowel de adellijke familie Van Tetrode als de voormalige ontginning.
 |
Tetterode ontstond toen graaf
Floris V van Holland die vaak aanwezig was in de burcht -
nu gemeentehuis Haarlem, toestemming gaf bossen langs de duinen te kappen.
In deze zogeheten rodes of ontginningen (Brederode, Iepenrode, Boekenrode en
Berkenrode) ontstonden soms nederzettingen.
Tetterode, slechts 2,5 kilometer van de burcht, telde in het jaar 1500 ongeveer honderdtwintig inwoners ofwel dertig haardsteden. De naam van het gebied verdween zonder aanwijsbare reden. Al zo`n 150 jaar heet het gebied Overveen (lett: over het veen - vanuit Haarlem gezien). Bekend is ook dat het er soms vreselijk heeft gewaaid. Men sprak zelfs van `zandstormen`. Nieuwe, hoge duinen ontstonden. Het land rolde richting Haarlem. Waarschijnlijkt is daar de naam Rolland, een huis of burcht in Tetterode van afgeleid. De Volmeer verdween onder het zand. Daar ontstond de Koningshof dat nu van Natuurmonumenten is. (Foto: Op de voorgrond Zandvoort, daarachter Tetterode en daar weer achter Haarlem met kerktoren van St Bavo) |
Het oudste archiefstuk van de nederzetting Tetterode is slechts iets ouder (twintig jaar) dan het oudste archiefstuk van de adellijke familie. Tetrode staat beschreven in enkele stukken in het archief van de St Jan, de oudste kerk van Haarlem.Ridder Gherhardus Ysbrandtzoon van Tetrode, kannunik van de Sint Marie in Utrecht, zou grond hebben geschonken bij Haarlem. De ridders van Sint Jan, de Sint Jansheren, bouwden er een klooster. Zij zouden kruisridder zijn geweest, verdreven uit het Heilige Land. (Het klooster van de Sint Jansheren stond bij de Ceciliasteeg in Haarlem tegenover het latere Diaconiehuis). Ook zijn broer, Simon Ysbrandtzoon van Tetrode bezit grond in Tetrode, zo blijkt nog uit een stuk uit 1346.
In Haarlem maakt de familie deel uit van het Kerstgilde. De zoon van Simon, IJsbrandt Simonzoon, is schepen van 1366 tot 1371. Ook zijn vader zat in het stadsbestuur. Vijftien jaar later maakt hij eenpijnlijke vergissing door de nieuwe schout van Haarlem, Willem Cuser, aan te vallen.
misschien ergens bij het voormalige Raadhuis en Regthuys van Tetrode
 |
De graaf van Holland kon beschikken over veertien wagens en 56 paarden uit Tetrode (Overveen) en Aelbersberg (Bloemendaal). Ook betaalden de bewoners belasting (tienden) in de vorm van vlas, koren, groenten, fruit en vee. De graaf en de Kennemers lagen regelmatig met elkaar overhoop. Tetrode zou een versterking van de graaf kunnen zijn geweest. In het gebied waren vele meertjes zodat er volop gevist kon worden. Brouwerijen en blekerijen waren er vermoedelijk ook vroeg. Haarlem telde in 1494 zo`n 120 brouwerijen. De stad groeide in de Tachtigjarige oorlog met name door de komst van Vlaamse ondernemers, actief in de lakenindustrie. In Tetrode, er is sprake van Tetrode Hout (een bos), langs de duinenrand of in de duinen, werd volop gejaagd. Sommigen vermoeden dat er een jachtslot heeft gestaan. Foto links: |
| Zandvoort, Velsen, Vogelenzang, Aelbrechtsberg en
Tetrode waren ambachtsheerlijkheden.
In zo`n heerlijkheid werd burgerrecht gesproken. Het was een soort kantongerecht. Voor Tetrode en Aelbrechtsberg gebeurde dat in herberg De Swaen, op de hoek van de Zijlweg en de Bloemendaalseweg in Overveen. Vanaf ongeveer 1690 staat het gebouw bekend als Het Regthuys en daarna Van ouds het Raadhuis van Tetterode. Daar stond een schatkist met onder meer het familiewapen van Tetrode. |
 |
