Landschapsarchitecten verbeteren kwaliteit van leefbaarheid Goor

Het water klotst straks weer door de stad

Berno Strootman, Frank Meijer en Harry Harsema

GOOR Een koel biertje drinken terwijl je op een terrasje in hartje Goor over de voortkabbelende Regge tuurt. Dat wordt weer mogelijk als het aan drie oud-inwoners van Goor ligt. Zij zijn allen landschapsarchitecten en op uitnodiging van de stichting stadspromotie Goor bij elkaar gekomen om het water weer een grote rol te laten spelen in het stadsbeeld. "De reden waarom de stad op deze plek ontstond is verdwenen." Het drietal adviseert hoe het gemeentebestuur de Regge met de grachten de komende jaren weer zoveel mogelijk zichtbaar kan maken in het middeleeuwse stadje.

Voor ieder van hen is het een droomopdracht: Als landschapsarchitect de stad waar je opgroeide onder handen nemen. De eerste ideetjes passeren al snel de revue. Overkluizingen maken plaats voor groene oevers met boompjes, grachten herstellen, asfalt gaat er uit want dat suggereert snel rijden, Goor inrichten als verblijfsgebied. Maar niets staat nog vast.

We ontmoeten elkaar op de plek waar eens de Stoetenbrug over de Regge stond. Nu herinnert alleen nog een monument aan de historische plek bij het kantoor van de ABNamro bank. In Grand café De Zon vertelt Frank Meijer zijn collega's dat hij net bij zijn ouders is geweest. "Heb je het al gehoord? Op 't Schild komt een flink appartementencomplex. De laatste aanknopingspunten van de oude stad verdwijnen. Van de kwaliteit van het stadje blijft steeds minder over", zegt hij.

't Schild, dat vier meter boven het maaiveld ligt, was in de Middeleeuwen een grote vesting. Er stond een kasteel, een kapel, het Hof van Goor en later het stadhuis. Zo'n 750 jaar geleden heette het al de Nije Stad. In de Oude Stad, dat nog steeds zo'n anderhalve meter hoger ligt dan de directe omgeving, praten we in Grand Café De Zon tegenover de Hofkerk.

De Oude en de Nije stad vormden eens twee eilanden in het anderhalve kilometer brede Reggedal waar bij Goor drie grote beken bijeenkomen: de Regge, de Poelsbeek en de Bolscherbeek.

"Stadjes als Lochem en Zutphen gaan zorgvuldig om met hun geschiedenis", zegt Harry Harsema. Goor moet een inhaalslag maken. "Een stad ontleent haar kwaliteit aan het water. Wat we willen doen is de identiteit herstellen. Als dat lukt zul je zien dat er meer toeristen naar Goor komen en mensen langer gaan winkelen."

 
Twentenaren hebben jarenlang gewerkt aan de bouw van de middeleeuwse Bandijk, nu de Grotestraat en Kerkstraat. De Bandijk vebindt de Oude Stad met de Nije Stad en was van groot militair-strategisch belang. In 1581 probeert de heer van Goor, Eggerik Ripperda, die tevens plaatsvervanger van Willem van Oranje is in Overijssel, de Spaanse soldaten te verdrijven uit Goor om Twente te kunnen veroveren. Maar de overval mislukt na tien dagen strijd. Precies 25 jaar later is Goor opnieuw middelpunt van de Tachtigjarige Oorlog. Opperbevelhebber Spinola gebruikt de stad als uitvalsbasis om prins Maurits in Deventer op het verkeerde been te zetten. Spinola verovert Lochem en Groenlo, maar het lukt hem niet Friesland binnen te vallen. 

Berno Strootman groeide op in de waterrijke wijk De Whee. "Als mijn moeder mij zocht keek ze eerst in de beek of ik daar in was gevallen." Strootman studeerde af op de Twentekanalen. Hij is tegenwoordig directeur van Strootman Landschapsarchitecten in Amsterdam.

 
Frank Meijer groeide op in een huis aan een zijtak van de Regge bij de Diepenheimseweg. Hij is directeur van het bureau MTD Landschapsarchitecten in Den Bosch.

Harry Harsema is uitgever en hoofdredacteur Jaarboek Landschapsarchitectuur en Stedebouw in Nederland en vennoot van het Grafisch Atelier in Wageningen. Hij groeide op aan de Oude Haaksbergerweg, Deldensestraat en de Irisstraat. Zijn vader werkte bij Eternit. Hij studeerde twintig jaar geleden af op een project over de stoomblekerij die op het Grote Gat stond, een enorme vijver aan de Waterstraat. De fabriek is inmiddels verdwenen.

De titel van de opdracht is Goor aan de Regge. "Wat is het belang van de Regge? Waar is er nog aan open ruimte? Welke projecten kunnen we er aan koppelen?", vraagt Berno Strootman zich hardop af. "En hoe kunnen we draagvlak scheppen?", vult Harry Harsema aan. "Het lijkt bijna een mission impossible."

"We zijn al heel lang weg uit Goor", vertelt Frank Meijer. "En we hebben veel gezien wat je kunt doen. De reden waarom Goor op deze plek ligt is verdwenen." "De essentiële informatie over het ontstaan van Goor willen we terugbrengen",zegt Strootman. "Het is stokoud hier. Dat moet je de mensen laten voelen."