Graaf Dirk I van Holland sticht omstreeks het jaar 925 een nonnenklooster in Egmond en brengt er belangrijke relieken naar toe. Graaf Dirk II zet het werk van zijn vader voort en vervangt het nonnenklooster door een abdij met benedictijner monniken. De abdij groeit snel uit tot het belangrijkste culturele centrum van het middeleeuwse Holland. Het is nu de oudste abdij van Nederland.

De monniken schrijven de historie nauwkeurig op. De zogeheten Annales Egmundenses worden een belangrijke bron van Nederlandse geschiedschrijving. De graaf van Holland draagt het wereldlijk bestuur op aan de heren van Egmond, die in de twaalfde eeuw bij het klooster een groot kasteel bouwen (zie de afbeelding hieronder). Rond beide complexen ontstaan de dorpen die nu bekend zijn als Egmond-Binnen en Egmond aan de Hoef.

Eén abt van het klooster in Egmond heet Jan van der Lane Willemszone van Tetrode. Hij heeft mogelijk een relatie met de Van Tetrode`s die het familiewapen hier bovenin de pagina dragen. Jan van der Lane Willemszone van Tetrode gebruikt in zijn zegel een afbeelding met drie meerbladeren. Hij leeft in Egmond rond het jaar 1408. Zijn grootvader verkoopt het huis in Lane. Maar hij blijft er wel wonen. Hij ontvangt het terug in leen. Dit betekent dat hij het pand huurt. Mogelijk ontstaat zo de naam Van der Lane van Tetrode.

Dit geslacht is zeer oud. In 1339 geeft Jan van der Lane Willemzone van Tetrode zijn eigendommen in leen aan de graaf. Het huis Laan met werf staat in Velsen. Zijn zoon, Willem Janszoon van der Lane, krijgt lof van de graaf Willem V (hertog Willem van Beyeren) omdat hij in de burgeroorlog, de Hoekse en Kabeljauwse twisten de zijde van de moeder van de graaf kiest. De zoon van deze Willem Janszoon krijgt de weinig originele naam Jan van der Lane Willemszone van Tetrode. Hij wordt abt.

Na de komst van de watergeuzen in 1572 stelt Willem van Oranje Diederik Sonoy aan als gouverneur van het Noorderkwartier in Holland (West-Friesland). Sonoy verovert vrijwel het gehele Noorderkwartier en voert een schrikbewind tegen katholieken en met name priesters. In 1573 verdrijft hij de benedictijner monniken uit de abdij van Egmond en in 1574 worden zowel de abdij als het slot van Egmond verwoest. Willem van Oranje verkoopt de bezittingen van de abdij en richt met het geld de Leidse universiteit op. In de 18de eeuw rest van de abdij slechts een ruïne.

In 1908 komt het terrein weer in het bezit van de benedictijnenorde die er in 1934 naar ontwerp van A.J. Kropholler een nieuw klooster bouwt. Het klooster wordt in 1950, duizend jaar na de stichting van het oude klooster, tot abdij verheven. De fundamenten van het oude Slot van Egmond komen in 1933 tevoorschijn en worden tot even boven maaiveld gerestaureerd. De resten geven een goede indruk van de omvang en indeling van het middeleeuwse kasteel.

Aan zee ontstaat in de 12de eeuw een vissersdorp. In de 19e eeuw groeit dit dorp uit tot de belangrijke badplaats Egmond aan Zee. In een voormalig kerkgebouw is het museum van Egmond ingericht waarin het verleden van de drie Egmonden in beeld wordt gebracht met oude prenten en schilderijen van het befaamde middeleeuwse klooster en het Slot op den Hoef.
 
 
 

---

Museum van Egmond in Egmond aan Zee

---

 

In een voormalig kerkgebouw wordt sinds 1984 het verleden van de drie dorpen in Egmond in beeld gebracht. Egmond Binnen, Egmond aan Zee en Egmond aan den Hoef. In het museum Van Egmond.
 

Met een praktische zaalgids vindt u zelf uw weg langs oude prenten en schilderijen van het befaamde middeleeuwse klooster en het Slot op den Hoef, foto's van de oude dorpen, bodemvondsten, kledingstukken, voorwerpen van vroeger en een reddingboot. Museum van Egmond, Prinses Margrietlaan 24 Egmond aan den Hoef.
Tel.

De afbeelding links is van de abdij van Egmond op het hoogtepunt van haar bloei, kort voor de verwoesting. Uit het kleine vissersdorp dat ruim 1000 jaar geleden in de beschutting van de duinen wordt gebouwd, groeit Egmond aan Zee. De historie van Egmond aan den Hoef begint in de twaalfde eeuw met de bouw van het kasteel.

De geschiedenis van de Egmonden is echter niet alleen een verhaal van rampen en tegenspoed. De tentoonstelling laat ook het leven van alledag zien. Het leven van vissers en boeren, van mannen, vrouwen en kinderen. Een leven van harde arbeid. Het bestaan van de Egmonders is in beeld gebracht aan de hand van prenten, schilderijen en oude foto's, bodemvondsten en kledingstukken, voorwerpen die door mensenhanden zijn gemaakt.

Sint Adelbertabdij aan de Abdijlaan in Egmond-Binnen.