De Nachtwacht krijgt een vaste plek
Johannes van Tetterode bouwkundig opzichter Rijksmuseum Amsterdam
Johannes van Tetterode. Achter hem hangen de tekeningen van de nieuwbouw voor de Nachtwacht van Rembrandt. |
Het
Rijksmuseum in Amsterdam was eens het grootste gebouw van Nederland.
Miljoenen trekken jaarlijks langs de enorme collectie. Alleen voor
hèt pronkstuk van de kapitale schilderstukken kon
maar geen goede plek worden gevonden.
Pas
in 1985 kreeg Rembrandt`s Nachtwacht
een vaste plek.
Jarenlang
is er mee gestoeid. Johannes van Tetterode, bouwkundig opzichter van
het Rijksmuseum Amsterdam, mocht er ook enige tijd zijn tanden op stuk
bijten. De
Nachtwacht van Rembrandt moest het middelpunt van de collectie worden
van het Rijksmuseum dat in 1885 de deuren opende. Zes jaar eerder is
al een speciale commissie begonnen het enorme kunstwerk goed tot z`n
recht te laten komen. Een goede lichtinval is daarbij van vitaal belang. Maar ondanks
een gedegen studie en een speciaal gebouwd proeflokaal mislukte de opzet.
Direct na de opening van het Rijksmuseum kwam er veel kritiek los. De
indirecte lichtinval van boven is niet goed, zo moest de directie toegeven. Het museum
treft maatregelen maar die blijken alleen maar lapwerk. De schilder
Jozef Israël adviseert een nieuwe ruimte bij het Rijksmuseum te bouwen.
Zijlicht ofwel `staandlicht` is nodig, zo zei hij. |
|
De fundering voor de nieuwe nachtwachtzaal is in 1905 klaar. Deze foto toont de achterzijde van het Rijksmuseum. |
Opnieuw is een commissie in het leven geroepen. De commissieleden nemen het advies van Jozef Israël over. De nieuwe ruimte komt achter de oorspronkelijke Rembrandtzaal. Op 16 juli 1906, precies 300 jaar nadat Rembrandt werd geboren in Leiden, toont het museum het boedbeeld van de collectie in een gloednieuwe gedeelte. Kritiek De kritiek bleef. Dit keer komt de commissie `tot het nemen van proeven betreffende de verlichting van Rembrandt`s Nachtwacht` zelf tot de slotsom dat er weer een andere aanpak nodig is. De stoffering van de zaal en de betimmering verdwijnen. Dat gebeurt in 1909. |
 |
Zeventien jaar lang hangt het kapitale werk van de meester van licht en donker op dezelfde plek, in de nieuwe aanbouw. Tot 1926. dan verhuist het kolossale kunstwerk naar de plek waar het in 1885 hing: de Rembrandtzaal. Enige verschil is dat de Nachtwacht een plek kreeg aan de noordwestwand. Terug En nog steeds is de zwerftocht van de Nachtwacht niet afgelopen. Pas in 1984, wanneer Amsterdam aan de vooravond van een eeuwfeest staat, gaat het kunstwerk van Rembrandt terug naar de oorspronkelijke plaats: de zuidwestwand van de Rembrandtzaal. Het Algemeen Dagblad besteedt een pagina aan het einde van de omzwerving van de Nachtwacht: 'Voor het eerst sinds 99 jaar op de plaats die hem toekomst' is de onderkop bij dit artikel. |
 |
Bronnen: Van Holkema & Warendorp in Weesp ISBN 90 269 44 75 4/UGI 580 en |